İşte ilk karşımıza çıkan eser:
Kendimiz.
Ve ilk eserin, ilk karşımıza çıkan kısmı:
Yüzümüz.
Sadece dış görünüşüyle ve ilk gözümüze çarpan özellikleriyle bu eseri
incelemeye başlıyoruz.
Aslında bu eseri o kadar derinlemesine incelemek gerekmeyebilir. Onu
bir
eser olarak görmek ve
ona ilk defa görüyormuş gibi bakmak yeter.
Eğer daha önce gördüğümü bütün insan yüzlerini ve kendi yüzümüzü
bütünüyle
hafızamızdan
silebilirsek, bundan sonrası kolaylaşacaktır.
Önce yüzün neden yapıldığına bir bakın:
Büyük kısmı, incecik ve yeknesak bir deri. Gözler, kaslar, kirpikler ve
saçlar. Onun hemen altında,
seyredilmesi hiç de haz vermeyen kas, damar ve sinir yığını var. Dersi
soyulmuş bir insanın yüzüne
bakabilir miydiniz ?
Daha da altta ise, korku filmlerinin gediklisi kurukafa!
Fakat bir insanın yüzü ne tiksindirici, ne ürkütücüdür. Tam tersine,
her
insanda ayrı bir güzellik
sergiler. İsterseniz, bir insan yüzünü, çizgi filmlerden yahut resimli
romanlarda gördüğünüz
hayali yaratıkların yüzleriyle karşılaştırın. Hepsi de maharetli birer
sanatkar olan binlerce
ressamın ürünü olan sayısız yüzlerle.
Ortak bir özellik, ilk bakışta kendisini belli edecektir: Hepsi de,
kaçınılma bir şekilde, insan
yüzünden hareket ederek çizilmiş resimlerdir. Yüze benzemeyen bir "yüz"
icad
etmek, şimdiye
kadar herhangi bir ressama nasip olmamıştır.
İkinci ortak özellik: Hepsi de çirkindir o yüzlerin. Hiçbirinde insan
yüzünün güzelliği görülmez.
En usta bir ressamın harikalar "yaratan" fırçası, hayali bir yüz icad
etmeye
kalktığı zaman
sadece çirkinlik üretmektedir.
Henüz insan yüzünü incelemeye başlamış sayılmayız. Fakat farklı bir
bakış
açışı, daha ilk anda iki
önemli özelliği karşımıza çıkarıyor ve bize, san'at dünyasını bütünüyle
aciz
bırakan bir eseri her
an, her yerde ve en görünür yerimizde taşıdığımızı hatırlatıyor.
Ve tabii, her iki özelliğin birden karşımıza çıkardığı "niçin"ler var:
Kan ve kas yığınıyla çevrili bir kurukafayı kaplayan bir incecik
deriyle
çizilmiş bir resim, niçin
bütün sanatkarları aciz
bırakır.?
İnsan yüzü niçin bütün hayali yüzlerin rakipsiz ilham kaynağıdır.?
İşin içinden çıkabilirseniz çıkın bakıyım!
Küçük bir ipucu: Eserler fiillerin sonucudur.